Verhaal van Willie

Vanaf 1 januari 2020 is de Wet Zorg en Dwang van kracht. De Wet zorg en dwang regelt de rechten bij onvrijwillige zorg of onvrijwillige opname van mensen met een verstandelijke beperking en mensen met een psychogeriatrische aandoening (zoals dementie).

Het uitgangspunt is dat mensen met een verstandelijke beperking recht hebben op zorg waar zij het mee eens is. Dit vraagt van ons een andere werkwijze van cliëntdoelen en ondersteuningspunten. Meer informatie over de Wzd is te vinden op https://www.dwangindezorg.nl/wzd/over/onvrijwillige-zorg

Inspirerende training

De eerste week van 2020 is bij de Rozelaar omgedoopt tot Wzd-week. In deze week heeft elk team één dag training ontvangen over de Wet zorg en dwang (wzd). De training werd verzorgd door de interne werkgroep ‘(on)vrijwillige zorg’ die zich in het voorgaande jaar heeft beziggehouden met voorbereiding op de komst van deze nieuwe wet.

De Wzd-training heeft een uitvoerige, goed doordachte en geslaagde aanloop gehad. Kijken naar de zorgverlening en of die wel of niet vrijwillig plaatsvindt en noodzakelijk is, vraagt immers vooral om bewustwording. Voor de werkgroepleden was dit al snel duidelijk: stap 1 is het creëren van bewustwording. En daar kunnen we niet vroeg genoeg mee beginnen. Daarom staat 2019, zonder dat de medewerkers dat direct in de gaten hebben, in het teken van een bewustwordingscampagne.

Willie

Willie is in het leven geroepen. Willie, een eigenzinnig vrouwtje die te pas en te onpas opduikt op posters, in de mailbox, met opdrachten en leuzen, altijd verrassend, actueel en soms heel confronterend. Willie komt op de proppen met een eigen mailadres en terwijl niemand weet waar Willie vandaan komt en wat ze precies van haar moeten denken, zet zij de boel op scherp.

In de week van Bevrijdingsdag 2019 ontvangen de teams een startpakket ‘Geef vrijheid door’. Afzender: Willie. Voor de zomervakantie worden de teamleiders gevraagd om met hun team een nulmeting te doen: inventariseer per cliënt met welke vrijheidsbeperkingen zij te maken hebben. En later krijgen roosteraars van Willie de opdracht om voor het hele team de Wzd-trainingsdag in te plannen.

Succes

Willie blijft raadselachtig, maar één ding heeft zij absoluut bereikt: Rozelaar-personeel is aan het denken gezet. De Wzd-trainingen hebben afgelopen week plaatsgevonden en zijn een groot succes gebleken. In een interactief ochtendprogramma komen stap voor stap de veelal nieuwe begrippen aan bod: hoe ziet verzet eruit, wie bepaalt of dat verzet terecht is, kan een cliënt wel over zijn eigen situatie beslissen en wanneer is er sprake van ernstig nadeel? Ook wordt het stappenplan doorlopen en kunnen de teamleden in het ECD testen hoe de besproken punten worden vastgelegd. Een aantal teamleden verzet zich, wanneer ze bij binnenkomst de telefoon moet inleveren, anderen doen het gelaten omdat iedereen het doet… In de pauze genieten zij van een halve stroopwafel en worden zij voor toiletbezoek naar de andere kant van het gebouw gewezen, volgens de trainers een goedbedoelde gezondheidsbeperking en extra beweging om fit te blijven…

Spannende uitdaging

Tijdens het middagprogramma mogen de teams aan de slag met hun eigen casussen. Er wordt gediscussieerd of er bij de vrijheidsbeperkingen uit de nulmeting wel sprake is van ernstig nadeel. Mogelijke alternatieven worden besproken, om vervolgens een externe deskundige met frisse blik te laten meedenken over hetzelfde vraagstuk. Dit levert mooie resultaten op. Sommige beperkingen blijken overbodig, soms durven teams het aan om iets nieuws te gaan proberen. In andere situaties is het moeilijk om alternatieven te vinden of heeft de oplossing voor de ene cliënt, weer nieuw nadeel voor een groepsgenoot. ZO maakt de Wzd veel los, er ontstaat beweging en er is uitwisseling. Er zijn inspirerende eyeopeners en grote vraagtekens. Er zullen nog heel wat goede gesprekken gevoerd worden in de periode die voor ons ligt. De Rozelaar ziet het als een kans om met deze methodische handvatten multidisciplinair te werken aan steeds meer vrijheid en veiligheid voor alle cliënten. Een spannende uitdaging waar we samen mee aan de slag gaan.